Fundacja Oikonomos
2014.10. 22
Magdalena Ĺťdanuk

Paterikon - książeczka 5: "Święty Spirydion i dwa konie"


Święty Spirydion, biskup Tremithus, urodził się na Cyprze, w trzecim wieku n.e. Był pasterzem, miał żonę i dzieci. Prowadził pobożne, cnotliwe życie, starając się ze wszystkich sił pomagać bliźnim, szczególnie biednym i potrzebującym. Spirydion otrzymał od Boga dar czytania w ludzkich myślach i dokonywania cudów – uzdrawiania chorych i wypędzania demonów. Po śmierci żony jeszcze gorliwiej oddał się Bogu, został mnichem. Za wyjątkową pokorę i prostotę wybrano go biskupem Tremithus. Mimo to nie zmienił swojego sposobu życia, pozostał skromnym człowiekiem, godzącym swoje biskupie obowiązki z czynieniem miłosierdzia.

Biskup Spirydion brał udział w I Soborze Powszechnym w Nicei (325 r.), gdzie w prosty i jasny sposób dowodził fałszywości nauki Ariusza oraz nawrócił na wiarę chrześcijańską pogańskiego filozofa. By zilustrować jedność Trójcy Świętej w swojej błyskotliwej przemowie posłużył się cegłą (lub glinianym pasterskim dzbankiem – jak podają inni), tłumacząc, że podobnie jak cegła składa się z trzech elementów: wody, ziemi (gliny) i ognia, tak Przenajświętsza Trójca to Trzy Osoby, ale jeden Bóg.

Święty Symeon Metafrastes (Logoteta), jeden z najbardziej znanych hagiografów bizantyjskich, porównał św. Spirydiona do patriarchy Abrahama w jego gościnności. Sozomenos, historyk Kościoła Starożytnego, opisuje niesamowity przykład z życia świętego, jak ten przyjął gości. Pewnego razu, na początku Wielkiego Postu, nieznajomy zapukał do jego drzwi. Widząc, że podróżny jest bardzo wyczerpany, św. Spirydion powiedział do córki: „Umyj nogi tego człowieka, aby mógł usiąść do obiadu.” Ale ponieważ był to czas postu, w domu nie było żadnych składników, z których można by przygotować obiad. Święty spożywał bowiem jedzenie tylko w niektóre dni, a w pozostałe dni obywał się w ogóle bez jedzenia. Córka odpowiedziała więc mu, że nie ma w domu chleba ani mąki. Św. Spirydion, przepraszając swego gościa, kazał córce ugotować zasoloną szynkę z ich spiżarni. Usadowiwszy przybysza przy stole, zaczął jeść, zachęcając gościa, by robił to samo. Kiedy ten odmówił, tłumacząc się, że jest chrześcijaninem, święty odparł „Nie jest właściwe, aby odmawiać, gdyż Słowo Boże głosi: „Dla czystych wszystko jest czyste” (Tt 1,15).”

Kolejny historyczny szczegół opisany przez Sozomenosa był bardzo znamienny dla tego świętego. Otóż w jego zwyczaju było oddawać część z zebranych plonów dla ubogich, a jeszcze inną część dla tych, którzy akurat byli w długach, nie zostawiając nic dla siebie. Pokazywał po prostu potrzebującym wejście do swojego spichlerza, z którego każdy mógł wziąć tyle, ile potrzebował, a potem mógł spłacić w ten sam sposób, zwracając tyle, ile może. Sam Spirydion nie prowadził zaś żadnych zapisów czy wyliczeń.

Istnieje również opowieść Sokratesa Scholastyka, innego historyka Kościoła starożytnego, o tym, jak złodzieje planowali ukraść owce św. Spirydiona. W nocy włamali się do owczarni, ale nagle poczuli się wszyscy związani jakąś niewidzialną mocą. Kiedy rano Święty przyszedł do swojej owczarni i zobaczył związanych złodziei, pomodlił się i uwolnił ich. Przez dłuższy czas radził im, aby opuścili ścieżkę nieprawości i zarabiali na swoje utrzymanie jakąś porządną pracą. Potem podarował im w prezencie owcę, a odsyłając ich, święty powiedział uprzejmie: „Weźcie to za swoje trudy, żebyście nie spędzili tej bezsennej nocy na próżno.”

Św. Spirydion zmarł około 348 r. Jego relikwie spoczęły na wyspie Korfu. Obecnie prawa ręka świętego znajduje się w Rzymie. Na ikonach święty przedstawiany jest jako stary mężczyzna z zazwyczaj krótką, siwą brodą. Ubrany jest w liturgiczne szaty biskupie. Prawą dłoń ma uniesioną w błogosławieństwie, w lewej trzyma Ewangelię. Niekiedy ma na sobie charakterystyczną spłaszczoną z góry, białą czapkę lub płonącą Ewangelią w dłoni.

W kolejnej, piątej już książeczce, z serii „Paterikon dla dzieci”, przedstawiamy jeszcze inną historię z życia świętego - "Święty Spirydion i dwa konie". Serdecznie zachęcamy do przeczytania jej dzieciom!


Książeczka „Święty Spirydion i dwa konie” oraz inne z tej serii są do nabycia w Centrum Kultury Prawosławnej w Białymstoku, sklepiku Bractwa Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej, niektórych parafiach, a także w fundacji Oikonomos (fundacja@oikonomos.pl) oraz sklepie internetowym www.sklep.cerkiew.pl.


-------------------------------------------------------------------------------------------
Na podstawie:
http://www.cerkiew.pl/index.php?id=swieci&tx_orthcal[sw_id]=761&cHash=0929582b9896d388d9631f4d18624d8e
http://cerkiew.info/pl/biblioteka/artykuly/258,580
http://oca.org/saints/lives/2014/12/12/103526-st-spyridon-the-wonderworker-and-bishop-of-tremithus